Beyin kanaması sonrası konuşamama, beynin tek taraflı olarak hasar görmesi sonucunda ortaya çıkan ciddi bir problemdir. Beyin kanaması, beynin sağ veya sol tarafını etkileyebilir. Eğer kanama beynin konuşma merkezinin bulunduğu sol tarafta gerçekleşirse, beyin hücreleri etkilenir ve hastada konuşma problemleri baş gösterir. Bu durum, hastanın hem sağ tarafında felç etkisi hem de konuşamama sorunlarına yol açabilir. Hasarın derecesi, etkilenen beyin hücrelerinin sayısına bağlıdır. Çok sayıda hücrenin hasar görmesi durumunda, hasta ciddi bir felç ve konuşma sorunu yaşar. Felç dışında, hasta doğru kelimeleri seçmekte ve nesneleri isimlendirmekte zorlanır. Bu tür hastalar, afazi olarak adlandırılan konuşamama sorunu ile karşı karşıya kaldıklarında ruhsal olarak da zorlanırlar. İyileşme sürecinde felç etkisi biraz düzeldiğinde, konuşma yeteneği de kısmen düzelebilir. Hafif derecede bir beyin kanaması oluştuğunda, konuşma bozukluğunun tamamen veya büyük ölçüde düzelme ihtimali vardır.

Bu durumdaki hastaların tedavisinde uygulanan yöntemlerden biri konuşma terapisidir. Bu alanda eğitim almış uzmanlar tarafından verilen konuşma terapisi, hastaların iyileşme döneminde kısmen bir iyileşme sağlayabilir. Ancak bu tedavi yöntemi, hem hastalar hem de terapistler için zorlu ve meşakkatli bir süreçtir. Uzun süren seanslar sonucunda ilerleme oldukça yavaş olabilir, bu nedenle sabırlı olunması gereken bir tedavi süreci yaşanır.

Son yıllarda beyin kanaması sonrası konuşamama tedavisinde, beyne dışarıdan müdahale edilerek uygulanan transkraniyal manyetik stimulasyon (TMS) başarılı sonuçlar vermiştir. Özellikle konuşma terapisi gören hastalara aynı anda uygulanmadığında daha başarılı olmaktadır. Ancak bu tedavi henüz rutin bir uygulama haline gelmemiştir.

TMS tedavisi, felcin etkisiyle konuşamama sorunu yaşayan hastalarda, hasar gören beyin hücrelerinin işlevini arttırmakta veya işlevlerini baskılayarak sonuç vermektedir. Bu tedavide, beyindeki konuşma merkezinin ağrısız bir şekilde, hücrelere zarar vermeden uyarılması mümkündür. Konuşma merkezinin bulunduğu sol beynin yüksek frekansla uyarılması veya diğer tarafın düşük frekansla baskılanmasıyla TMS tedavisi uygulanmaktadır. Beynin sol tarafının karşısının bu şekilde baskılanması, hastanın konuşma yeteneğini yeniden kazanmasını kolaylaştırır.

TMS Yöntemiyle Beyin Kanaması Sonrası Konuşamama Tedavisi

TMS yöntemiyle beyin kanaması sonrası konuşamama tedavisi sırasında, ilk aşamada beyni uyaracak en düşük manyetik akım derecesi tespit edilir. Bu bilgiye göre hastaya en uygun derecede bir tedavi uygulanır. Genellikle konuşma merkezine 1000-1200 arasında uyarım verilmektedir. Tedavi seansları 10-30 dakika arasında sürer ve seans sayısı genellikle 10-15 adettir. Bu yöntemle uygulanan tedavi ağrısız olduğu kadar, yan etkisi de düşüktür. Bu etkileri nedeniyle gelecekte beyin kanaması sonrası konuşamama sorunu olan hastaların tedavisinde umut ışığı haline gelmiştir.

Konuşma terapisi ve TMS dışında, beyin kanaması sonrası konuşma bozukluklarının tedavisinde diğer bazı yöntemler de kullanılabilir:

Beyin kanaması sonrası konuşma yeteneğini kaybeden hastalar için doğru tedavi yöntemi, hastanın genel sağlık durumu ve kanamanın şiddetine bağlı olarak belirlenir. Tedavi süreci genellikle multidisipliner bir yaklaşım gerektirir ve sabır ve özveriyle ilerler.